Ποιος είναι ο δυνατότερος λόγος που μπορεί να ωφελήσει τους άλλους;
Ο δυνατότερος λόγος που μπορεί να οικοδόμηση τους άλλους είναι ο έμπρακτος, δηλ. το παράδειγμα της ζωής μας. Το ίδιο μας λέγει και ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος:
"Άλλος είναι ο λόγος με το έργο και άλλος ο ωραίος και εγκωμιαστικός για τα έργα".
Σ' άλλο σημείο λέγει ο Ίδιος πατήρ: "Γνωρίζει η σοφία να στολίζει τα λόγια της και να μιλάει για την αλήθεια, την οποία αγνοεί και ξέρει ακόμη να δείχνει τα καλά έργα, χωρίς όμως να έχει την επιδεξιότητα να τα εκτελέσει. Ο έμπρακτος λόγος είναι ο οίκος της ελπίδος, ενώ η θεωρητική σοφία είναι το ενέχυρο της εντροπής".
Δηλαδή, ντροπιάζει την συνείδηση του αυτός που μιλάει χωρίς να εκτελεί αυτά που λέγει. Κατόπιν πρόσθεσε:
"Τα πολλά λόγια χωρίς τα έργα ομοιάζουν με τον μάστορα, που ζωγραφίζει με νερομπογιές τον τοίχο και δεν μπορεί να δροσίσει την δίψα του, και ακόμη ομοιάζουν με εκείνον που βλέπει ωραία όνειρα"
Σε τι συνίσταται η καθαρότητα του ανθρώπου και σε ποσά είδη διαιρείται;
Η καθαρότης του ανθρώπου είναι τριπλή και συγκεκριμένα:
Καθαρότης του σώματος, δηλ. αποφυγή και προφύλαξη απ' όλες τις σωματικές ηδονές,
καθαρότης της ψυχής, δηλ. απελευθέρωσης από κάθε εσωτερικό δεσμό με τα πάθη, τα οποία εμφωλεύουν στον νου και την καρδιά
και τρίτον καθαρότης του νου, στην οποία φθάνουν μόνο οι τέλειοι και με αυτήν αξιώνονται της αποκαλύψεως θείων μυστηρίων. (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος).
Πως γίνεται φανερή η αληθινή αγάπη προς το πλησίον;
Η αληθινή αγάπη γίνεται γνωστή όχι μόνο με την ελεημοσύνη, αλλά περισσότερο με την προσφορά του θείου λόγου και την σωματική διακονία υπέρ των ασθενών και των εχόντων ανάγκη.
Πώς μπορεί να απομακρύνει ο άνθρωπος από την ψυχή του την κενοδοξία και την υπερηφάνεια;
Η κενοδοξία εξαφανίζεται από την καρδιά του ανθρώπου με την μυστική απόκτηση των αρετών, ενώ η υπερηφάνεια με τον αγώνα του άνθρωπου για να απόκτηση την ομοίωση με τον Θεό (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής).
Ο ίδιος άγιος Πατήρ λέγει:
"Δεν είναι μικρός ο πόλεμος, που χρειάζεται για να λυτρωθεί κανείς από την κενοδοξία, ο οποίος συνίσταται στην εσωτερική απόκτηση των αρετών και την συχνή προσευχή. Το σημείο της απελευθερώσεως απ' αυτά τα πάθη είναι όταν κανείς δεν κρατάει κακία γι' αυτούς που τον δυσφημούν".
Τι σημαίνει αυτοεπίγνωσης και πώς ωφελεί στην σωτηρία της ψυχής του ανθρώπου;
Η επίγνωσης του εαυτού μας είναι ένας βαθμός της ταπεινώσεως των λογισμών.
Αυτήν είχε ο τελώνης, όταν προσευχόταν στο Ιερό και επέστρεψε "δεδικαιωμένος εν τω οίκω αυτού" παρά ο φαρισαίος.
Ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος λέγει γι' αυτήν:
"Μακάριος είναι ο άνθρωπος, που γνωρίζει τις αδυναμίες του, διότι η γνώσης αυτή είναι το θεμέλιο, η ρίζα και η αρχή για κάθε είδους αρετή" (Λόγος 21).
